امروزه بنا بر رشد و توسعه علم و تکنولوژی شاهد پیشرفت‌های گسترده‌ای در بسیاری از صنایع جامعه بشری به خصوص صنعت بسته بندی هستیم. بسیاری از متریال‌هایی که امروزه در ساخت لوازم بسته بندی استفاده می‌شود همواره برتری‌های بسیاری نسبت به متریال‌های قدیمی دارند. فیلم پلی الیفن شرینک نیز از جمله پرکاربردترین و برترین لوازم بسته بندی است. این نوع فیلم بسته بندی به دلیل داشتن ویژگی‌های ساختاری و فیزیکی بسیار زیاد خود همواره به صورت گسترده‌ای در صنعت بسته بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از فیلم پلی الیفن شرینک در بسته بندی انواع مواد خوراکی و لوازم صنعتی استفاده می‌شود. یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های این نوع فیلم بسته بندی داشتن مقاومت و ماندگاری بسیار زیاد است. در ادامه این مقاله در مورد مقاومت و ماندگاری فیلم پلی الیفن شرینک به توضیحات کامل‌تری می‌پردازیم.
فیلم پلی الیفن شرینک چیست؟
فیلم پلی الیفن شرینک یکی از پرکاربردترین انواع فیلم‌های بسته بندی بوده و ظاهری نیمه شفاف دارد. این فیلم به دلیل داشتن ماهیت بهداشتی همواره در بسته بندی بسیاری از مواد غذایی و خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صنعت بسته بندی امروزی فیلم پلی الیفن شرینک جایگاه ویژه‌ای داشته و حتی در بسته بندی انواع کالاهای صادراتی نیز استفاده می‌شود.
مواد اولیه سازنده فیلم پلی الیفن شرینک
مواد سازنده فیلم پلی الیفن شرینک پلی الیفن نام دارند، در حقیقت در نام‌گذاری این فیلم از نام خود مواد سازنده اصلی آن استفاده شده است. واژه POF مخفف عبارت انگلیسی Polyolefin بوده و در فرهنگ لغت فارسی معادل پلی الیفن است.
پلی الیفن‌ها از پلیمرهای یک مونومر الیفن که از خانواده آلکن است به وجود می‌آیند. این مواد از اعضای ترموپلاست‌ها بوده و به همین دلیل ویژگی‌های ساختاری چون انعطاف‌پذیری و مقاومت بالایی دارند.
از دیگر ویژگی‌های بارز پلی الیفن‌ها می‌توان به چگالی کم، مقاومت بالا در برابر رطوبت و مواد شیمیایی، انعطاف‌پذیری و ماندگاری بالا اشاره کرد. اما آنچه که بیشتر از همه باعث شده تا این نوع مواد در ساخت لوازم بسته بندی استفاده شوند ویژگی مقاومت و ماندگاری بالای آن‌ها است.
انواع مختلف فیلم بسته بندی شرینک
قبل از پرداختن به موضوع اصلی مقاومت و ماندگاری فیلم پلی الیفن شرینک نخست در مورد انواع مختلف فیلم‌های بسته بندی شرینک به توضیحاتی پرداخته و متریال‌های مختلف این نوع فیلم را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم. فیلم شرینک در صنعت بسته بندی با استفاده از سه نوع مواد اولیه مختلف تولید می‌شود:
- پلی وینیل کلراید (PVC)
- پلی اتیلن (PE)
- پلی الیفن (POF)
هر یک از فیلم‌های بسته بندی شرینک با توجه به نوع مواد اولیه خود خواص و ویژگی‌های متفاوتی دارند. اما یک نکته بسیار مهم در بین این سه نوع فیلم این است که فیلم پلی الیفن شرینک نسبت به دو نوع دیگر فیلم شرینک ویژگی‌های برتری دارد.
در حقیقت این نوع فیلم در برابر مواردی چون سوراخ شدگی و ضربه مقاومت بسیار بیشتری نسبت به فیلم شرینک پلی وینیل کلراید و پلی اتیلن داشته و به علاوه ماندگاری بیشتری نیز دارد، به همین دلیل گستره کاربرد بیشتری در صنعت بسته بندی داشته و اغلب در بسته بندی‌های مواد و لوازم حساس استفاده می‌شود.
انواع فیلم پلی الیفن شرینک
پلی الیفن‌ها از جمله پلیمرهایی هستند که بر اساس ویژگی‌های شیمیایی و ساختاری در انواع مختلفی چون LDPE، LLDPE، HDPE و PP در ساخت فیلم‌های بسته بندی استفاده می‌شوند.
- LDPE: این نوع از پلی اتیلن‌ها دارای چگالی 0.940 گرم بر سانتی‌‌متر مکعب بوده و انعطاف‌پذیری مطلوبی دارند.
- LLDPE: پلی اتیلن‌های چگالی سبک خطی نیز نسبت به پلی اتیلن‌های LDPE مقاومت بیشتری در برابر پارگی و سوراخ شدن دارند. در شرکت نادی پلاستیک از پلی اتیلن‌های سبک خطی نیز در ساخت فیلم پلی الیفن شرینک استفاده می‌شود. به همین دلیل فیلم پلی الیفن تولید شده در این شرکت مقاومت و ماندگاری بیشتری نسبت به سایر فیلم‌های پلی الیفن دارد.
- HDPE: این دسته از پلی اتیلن‌ها بیشترین چگالی را نسبت به سایر پلی اتیلن‌ها داته و به همین دلیل بهترین گزینه برای ساخت فیلم POF شرینک برای بسته بندی محصولات سنگین هستند.
چرا فیلم پلی الیفن شرینک بیشترین مقاومت و ماندگاری را بین سایر متریال‌های بسته بندی دارد؟
یکی از سوالات متداول در رابطه با فیلم‌های بسته بندی پلی الیفنی این است که مقاومت و ماندگاری فیلم پلی الیفن شرینک چرا بیشتر از سایر فیلم‌های بسته بندی است؟ علت این امر متفاوت بودن پلی الیفن‌ها از نظر وزن مولکولی، چگالی (بلورینگی) و درجه شاخه‌ای شدن است. به هنگام ترکیب پلی الیفن‌ها با آلکن‌های دارای وزن مولکولی پایین میزان انعطاف‌پذیری و مقاومت آن‌ها به میزان زیادی افزایش می‌یابد.
عدم تغییر شکل و نرم شدن در حرارت و تغییرات دمایی بالا
بسیاری از محصولات در حین فرایندهای جابه‌جایی و انبار کردن در محیط‌هایی با شرایط دمایی مختلف قرار می‌گیرند، به همین جهت میزان مقاومت بسته بندی در برابر این تغییرات دمایی بسیار مهم است. بر اساس آمارگیری‌های انجام شده بیش از 30 درصد محصولات بسته بندی شده در اثر نگهداری طولانی مدت در ظرایط دمایی مختلف دچار آسیب می‌شوند.
به همین دلیل تولیدکنندگان لوازم بسته بندی امروزه از نوع جدید فیلم‌های بسته بندی همچون فیلم پلی الیفن شرینک استفاده می‌کنند. فیلم پلی الیفن شرینک بر خلاف سایر فیلم‌های پلیمری همچون فیلم بسته بندی PVC در برابر حرارت سخت و نرم نشده و ماهیت خود را حفظ می‌کند.
مقاومت و استحکام بسیار بالا در برابر ضربه، پارگی و سوراخ شدگی
سالیانه حجم زیادی از فیلم‌های بسته بندی در اثر جابه‌جایی و توزیع و همچنین قرار گرفتن در فشارهای بالا دچار پارگی می‌شوند. علت این امر مقاومت بسیار کم این نوع مواد بسته بندی در برابر مواردی چون ضربه و فشار است. اما در مقابل فیلم پلی الیفن شرینک مقاومت بسیار بالایی در برابر ضربه، پارگی و سوراخ شدن نیز دارد.
به همین دلیل هزینه‌های مربوط به استفاده از این نوع فیلم بسته بندی بسیار کمتر از سایر فیلم‌ها است، چراکه این نوع فیلم بسته بندی خسارت‌های کمی از جانب پارگی به شرکت‌های تولیدکننده وارد می‌کند. مقاومت و ماندگاری فیلم پلی الیفن شرینک اصلی‌ترین دلیل استفاده گسترده از آن در بسته بندی انواع لوازم و اجسام سنگین است.
مقاوم در برابر رطوبت و خراش
یکی دیگر از مسائل و مشکلات بزرگ در صنعت بسته بندی که باعث شده مقاومت و ماندگاری فیلم پلی الیفن شرینک بیشتر مورد توجه قرار گیرد، نفوذ رطوبت در داخل بسیاری از بسته‌بندی‌ها است. فیلم POF شرینک در مقایسه با سایر لوازم بسته بندی پلاستیکی مقاومت بیشتری در برابر نفوذ رطوبت دارد.
در بسته بندی بسیاری از محصولاتی که قرار است که در داخل ویترین مغازه‌ها و فروشگاه‌ها قرار گیرند از فیلم بسته بندی شرینک POF استفاده می‌شود، چراکه این فیلم بسته بندی مقاومت بالایی در برابر خراش و ساییدگی داشته و می‌تواند کیفیت ظاهری اولیه خود را حفظ کند.
برخورداری از ماندگاری بسیار بالا از نظر شفافیت و کیفیت اولیه در گذر زمان
یکی از چالش‌های بسیار مهم در مورد بسته بندی محصولات و لوازمی که قرار است به صورت طولانی‌مدت در داخل بسته بندی نگهداری شوند، مسئله کاهش کیفیت اولیه بسته بندی در گذر زمان از نظر ظاهری و بهداشتی است.
بسیاری از لوازم بسته بندی پلاستیکی به مرور با مواد شیمیایی واکنش داده و در نهایت کیفیت اولیه خود را از دست می‌دهند، در صورتی که فیلم پلی الیفن شرینک نیز تحت هیچ شرایطی با مواد شیمیایی واکنش نداده و به همین دلیل ماندگاری و طول عمر بیشتری دارد. از این نوع فیلم بسته بندی در نگهداری‌های طولانی مدت در داخل سردخانه‌ها، انبارها و… استفاده می‌شود.
افزون بر موارد فوق شفافیت ظاهری فیلم بسته بندی POF شرینک و عدم کاهش کیفیت اولیه آن در گذر زمان از دیگر دلایل استفاده از این فیلم بسته بندی در نگهداری از مواد غذایی و خوراکی، بسته بندی جعبه‌ها، کتاب‌ها، مواد آرایشی و… است . شفافیت این فیلم بسته بندی جنبه تزئینی داشته و زیبایی ظاهری بسته را تا میزان زیادی افزایش می‌دهد.
سخن نهایی
مقاومت و ماندگاری فیلم پلی الیفن شرینک از اصلی‌ترین دلایل گستردگی کاربرد و جایگاه ویژه این فیلم در صنعت بسته بندی مواد خوراکی و غذایی، لوازم آرایشی، اجسام سنگین و صادراتی است. افزون بر این موارد هزینه‌های مربوط به بسته بندی با فیلم شرینک به نسبت ویژگی‌های ساختاری متمایز خود بسیار کمتر بوده و به‌صرفه‌تر است.